24 Ocak 2016 Pazar

Anadolu Renkleri:Süryaniler (Aramiler)

       Anadolu Renkleri:Süryaniler (Aramiler):

Ataları Aramilerden oluşan olan Ortadoğu'da yaşayan Semitik Hristiyan halk.


M.S. 37 - 43 yılları arasında elçilerin lideri Mor Petrus tarafından Antakya’da kurulmuş ve kısa zamanda bütün Orta Doğu'ya bu inancı müjdelemiştir. 

Kilisenin ve bazı mensuplarının kullandığı dil İsa’in de konuştuğu Süryanice (Aramice)’dir. 
Günümüze kadar birçok zorluklarla karşılaşan kilise çeşitli dönemlerde bölünmeler yaşamıştır. 
Kilise patriklik merkezini birçok kez değiştirmek zorunda kalmıştır. Patriklik merkezi 1963 yılından beri Suriye’nin başkenti Şam’da bulunmaktadır. 
İlk patrik olan Mor Petrus’tan günümüze patriğin başkanlık ettiği kilisenin şu andaki patriği 122. patrik olan Moran Mor İğnatiyos I. Zekka Iwas’dır.

Günümüzde dünyada 20 milyonu aşkın Süryani bulunmaktadır.
(Süryani Ortodokslar Süryani Katolikler Maruniler Melkitler  Syro-Malabarlar vb.). 
35 milyonu Hindistan’da olmak üzere yaklaşık 55 milyon Süryani Ortodoks'un dini liderliğini Patrik Moran Mor İğnatiyos I. Zekka Iwas ve ona bağlı olan Hindistan’da bulunan Doğu Mafiryanı Mor Baseliyos I. Toma ve 40 metropolit yapmaktadır.

Türkiye’de 25.000 i aşkın Süryani’nin 15.000'i İstanbul’da yaşamaktadır. Süryaniler İstanbul dışında başlıca Mardin Mersin Diyarbakır Adıyaman Elazığ Ankara İzmir Malatya Şanlıurfa Gaziantep Antakya Antalya ve Adana’da yaşamaktadır.

Süryaniler’in İstanbul ile buluşması yüzyıllar öncesine dayanmaktadır. 
Özellikle Bizans İmparatoru Konstantin’in annesi Heleni İmparator Jüstinye’nin eşi Teodora ve İstanbul’un ilk metropoliti Altın ağızlı Mor Yuhanna (Yuhanna Chrisostom) İstanbul tarihine önemli izler bırakan Süryanilerden sadece birkaçıdır.

Günümüz İstanbul Süryani Abraşiyesi 1950'lerde başlayarak 1980'lerde hız kazanan Doğu ve Güneydoğu Anadolu’dan göç ile oluşmaya başlamıştır. 
19. yy'da Patrik IV. Petrus tarafından kurulan Tarlabaşı’nda bulunan Meryemana Kilisesi daha sonra 1950’li yıllarda ihtiyaç sebebiyle zamanın Mardin Metropoliti Mor Filüksinos Yuhanna Dolabani’nin başkanlığında genişletilir. 
Daha sonra Mardin’de Metropolit Yuhanna Dolabani’nin vefatından sonra Horiepiskoposlar tarafından ruhani liderliğinin yapıldığı İstanbul Süryani Ortodoks Kilisesi 1986 yılında Moran Mor İğnatiyos Zeka Iwas tarafından Şam'daki patrikhanede görkemli bir törenle Mor Filüksinos Yusuf Çetin'i 'İstanbul Abraşiyesi Ruhani Liderliği'ne resmetmiştir.

Ankara ve İzmir’i de içeren 2002 yılında Mersin Adıyaman Urfa Malatya Gazintep Elazığ ve Adana yörelerinin de bağlandığı İstanbul Abraşiyesi Metropolit Mor Filüksinos Yusuf Çetin’in başkanlığında 1 horiepiskopos 5 papaz 2 rahibin ruhani liderliğinde vakıf yönetim kurulu ile aktif olarak varlığını sürdürmektedir. Süryani Kadim Kilisesi'inde Patriğe bağlı 20 Metropolit bulunmaktadır. Bunların 4 tanesi Türkiye'de bulunur.

"Süryaniler israiller ve filistinliler gibi sami ırkından hristiyan bir topluluğun adıdır.
süryânîler, suriyeli aramîlerdir. Bunlar hz. isa'nın havarilerinden şemnun petrus ve thomas'ın telkinleriyle hristiyanlığı kabul ederek aramîlerden ayrıldılar ve ms. 38 yılında süryânî adı altında yeni bir mezhep kurdular. ilk hristiyan topluluğu olmalarından dolayı kendilerine süryani kadîm adı verildi. 
ilk dini merkezleri antakya'dır. Bugün dinî merkezleri şam'dır. 

1782 yılında mihayel cevre, kurallara aykırı olarak patrik tayin edildi. piskoposlar tarafından reddedilince Roma kilisesi'ne katıldı. süryanî-i kadim kilisesi'nden ayrılan süryanilere ve kiliselerine papa tarafından patrik tayin edildi. Bunlara katolik süryâniler dendi. katolik süryanilerin merkezi mardin'deki meryem ana kilisesi'dir. 

Ağırlıklı olarak suriye ve ırak'ta yaşayan halk,bunun dışında özellikle isveç ve amerika'da da oldukça etkin bir diasporaları vardır. 
Birinci dünya savaşı öncesinde ve sonrasında ağırlıklı olarak yaşadıkları anadolu coğrafyasından ırak ve suriye'ye doğru göçe zorlanmışlar
Devletler tarafından desteklenen kürt aşiretleri tarafından katliama maruz kalmışlardır. 
O süreç de süryaniler açısından oldukça acılı geçmiştir. 

ırak savaşı'nda da oldukça acılar çekmişler, Bugün ise yine ateş altındadırlar. süryaniler, ortadoğu gibi kanlı bir coğrafyada hristiyan olmanın ve bir devlete sahip olmamanın bedelini çok ağır ödüyorlar.

Dünya üstündeki en iyi mimarlar, en iyi işleme ustaları, en iyi el aletleri ve ev gereçleri yapan kişiler olduğu konusunda hiç şüpem olmayan insanlar. Türkiyede yok denilecek kadar az kalmışlardır. 
Nüfusun çogunlugu avrupada yaşmaktadır. 
En inanılmaz eserleri mardinde bulunmaktadır. 
Yaptıkları kliseler ve evler görmeye değer eşi benzeri bulunmayan yapılardır.
Faydanalinan kaynaklar: dini kavramlar sözlüğü ve vikipedia


Önemli nüfusa sahip bölgeler

Yerel 745,100
Suriye 400,000 [1]
Irak 300,000 [2]
İran 20,000 [3][4]
Türkiye 15,000–25,100
Diaspora: 970,605
ABD 110,807–400,000 [7][8]
Ürdün 100,000–150,000 [9][10]
İsveç 100,000 [11]
Almanya 100,000 [12]
Avustralya 24,505–60,000 [13][14]
Lübnan 39,000 [15]
Hollanda 20,000 [16]
Fransa 16,000 [17]
Belçika 15,000 [16]
Rusya 10,911 [18]
Kanada 10,810 [19]
Danimarka 10,000 [16]
İsviçre 10,000 [16]
Birleşik Krallık 6,390 [20]
Yunanistan 6,000 [21]
Gürcistan 3,299 [22]
Ukrayna 3,143 [23]
İtalya 3,000 [16]
Ermenistan 2,769 [24]
Yeni Zelanda 1,683 [25]
Azerbaycan 1,500 [26]
İsrail 1,000 [27]
Kazakistan 350–800 [28][29]
Finlandiya 300
Diller
Süryanice-Aramice
Arapça, Farsça, Kürtçe, Türkçe
Din
Doğu Asur Kilisesi
Süryani Kadim Kilisesi


EmoticonEmoticon